کتاب یک صفحه‌ای چیست؟
چندی است که در جای جای کشور نام «کتاب یک صفحه‌ای» را می‌شنویم. در بسیاری از مکان‌های عمومی مثل مترو، رستوران‌ها، کافه‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس و حتی داخل تاکسی‌ها این کتاب‌ها را گه گاه می‌بینیم.
طرح «کتاب یک صفحه‌ای» طرح پیچیده‌ای نیست، طرح «کتاب یک صفحه‌ای» طرحی بسیار ساده و قابل اجراست که با هزینه‌ای اندک می‌تواند تاثیر فرهنگی فراوانی داشته باشد.
هرکس می‌تواند کتابی را وقف مطالعه کند و به آگاهی جامعه یاری برساند. مدیران خلاق و فرهنگ دوست می توانند به جای اقلام غیر ضروری تبلیغاتی، کتاب هدیه دهند و از این ابزار مفید، برای معرفی خود و خدمات خود استفاده کنند.
در جمعی که برخی به یک صفحه‌ای بودن کتاب ایراد می گرفتند و آن‌را کتاب نمی‌شمردند سوال کردم: انار میوۀ بهشتی است یا خیار؟ همه گفتند: انار. پرسیدم: انار گران‌تر است یا خیار؟ انار پرخاصیت‌تر است یا خیار؟ انار زیباتر است یا خیار؟ همه با اطمینان پاسخ دادند: انار. سوال کردم: وقتی به میهمانی می‌روید خیار بر می‌دارید یا انار؟ همه خندیدند و گفتند: خیار.
آری شاید در زندگی پرهیاهوی امروز و در میان کارهای روزمره نباید توقع داشته باشیم که افراد کتاب قطوری را به دست بگیرد و در تاکسی و مترو مطالعه کند.
هدف نویسنده:
طرح «کتاب یک صفحه‌ای» با هدف ارتقاء سرانه مطالعه افراد جامعه ارائه شده و هدف اصلی تبدیل زمان‌های انتظار به زمان کتاب خوانی است.
تلاش این بوده است که اوقات بی استفاده را در زندگی روزمره شناسایی و با ارائه طرحی ساده و قابل اجرا این اوقات را با کتاب و کتابخوانی غنی شود.
فلسفه یک صفحه‌ای بودن این کتاب‌ها این است که مطالعه آن به بیشتر از یکی دو دقیقه زمان نیاز نداشته باشد و مخاطب در هر سن و جایگاهی از آن گریزان نباشد.
این نکته هم قابل توجه است که این کتاب باید رایگان به دست علاقه‌مندان برسد و تا به حال نیز بیش از هشتاد درصد از هزینه چاپ و انتشار این کتاب‌ها توسط نیکوکاران حامی کتاب پرداخت شده است.
«کتاب یک صفحه‌ای» نمی‌تواند جای کتاب‌های غنی و پرصفحه را بگیرد اما اعتقاد نویسنده بر این است که «کتاب یک صفحه‌ای» راهی است برای بازآشنایی افراد جامعه و به ویژه نسل جدید با کتاب.
طرح «کتاب یک صفحه‌ای»، طرح‌های زیر مجموعه خود را پشتیبانی می‌کند که طی یک سال گذشته بعضی از این طرح‌ها اجرا شده و طرح‌های دیگر هم در آینده اجرا خواهد شد.
مترو کتاب:
طرح مترو کتاب که از فروردین 1395 کلید خورد و با نصب جعبه‌های مخصوص کتاب در تمامی ایستگاه‌های متروی شیراز در حال اجراست.
در این طرح سازمان قطار شهری شیراز فضای بسیار مناسبی را برای ترویج کتابخوانی ایجاد کرده و با حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد استان و حمایت مالی نیکوکاران حامی کتاب در شرکت‌های خصوصی و سازمان همیاری شهرداری‌های استان فارس روز به روز شاهد استقبال مسافران مترو از این طرح بوده‌ایم.
مسافران مترو با ورود به هر ایستگاه کتاب یا کتاب‌های یک صفحه‌ای را از جعبه های تعبیه شده بر می‌دارند و در زمان انتظار در ایستگاه یا در مدت زمان سفر مطالعه می کنند و در ایستگاه بعدی کتاب را در جعبه‌ای دیگر قرار می‌دهند.
رستوران‌کتاب و کافه‌کتاب:
اولین بار در رستوران شاندیز دروازه قرآن شیراز به مشتریان، «کتاب یک صفحه‌ای» هدیه داده شد تا در زمان انتظار برای آماده‌شدن سفارش خوراک خود مطالعه کنند. مشتریان این رستوران قبل و بعد از صرف غذا درباره موضوع کتاب گفتگو می‌کنند.
پس از آن، رستوران‌های فرهنگ دوست دیگر نیز از این طرح استقبال کردند.
مدرسه کتاب:
بسیاری از مدارس با استقبال از «کتاب یک صفحه‌ای»، دانش‌آموزان را تشویق به کتابخوانی می کنند. اختصاص زمانی برای مطالعه یا برگزاری مسابقات کتابخوانی موجب می شود تا فرهنگ‌های مبارکی مثل قرض دادن کتاب، گفتگو و هم‌فکری در مورد موضوعات مفید کتاب و یاری‌جویی و هم‌اندیشی دانش‌آموزان با یکدیگر و مربیان در مدرسه و مشورت با خانواده در خانه نیز احیاء گردد.
کتاب گالری:
شیوه‌های نوین ارائه کتاب به افراد جامعه و ترویج کتاب به روش‌های جدید در دستور کار این نویسنده است. با یاری و تلاش جمعی از دانشجویان کتاب‌های یک صفحه‌ای بصورت تابلو در آمد و در محیط‌های عمومی نظیر سینما، نمایشگاه‌ها، فرودگاه، رستوران و آموزشگاه‌ها به نمایش گذاشته شد.
مراجعین این مراکز دقایقی از وقت خود را با توقف در مقابل هر یک از این تابلو‌ها به مطالعه می‌پردازند. برگزاری کتاب گالری‌ها می‌تواند تاثیر مثبتی را روی مراجعین بگذارد و موجب جذب و بازآشنایی بیشتر نسل نوجوان به کتاب و مطالعه گردد.
سفر کتاب:
در این طرح اوقات انتظار مسافران در فرودگاه، ایستگاه راه‌آهن و ترمینال‌ها و زمان سفر هدف قرار می‌گیرد تا با ارائه کتاب، این زمان نیز به زمان کتابخوانی تبدیل شود. کتابخوانی که در آن ترویج مطالب فرهنگی و اجتماعی مورد نظر باشد.
شیروکتاب:
شیر غذای کامل است. البته غذای کامل جسم و مصرف آن همواره برای سلامتی توصیه می‌شود. از سویی کتاب خوب هم غذای روح آدمی است. در طرح «شیروکتاب» که با مشارکت فروشگاه‌های بزرگ و تولیدکنندگان لبنیات اجرا خواهد شد بر این نکته تاکید خواهد شد که در لیست کارهای روزمره نباید «شیروکتاب» را فراموش کرد.
در این طرح «کتاب یک صفحه‌ای» در فروشگاه‌ها در کنار شیر قرار می‌گیرد و به مشتریان یادآوری می‌شود که شیر و کتاب یادتان نرود.
تاکسی کتاب:
رانندگان تاکسی آینه اجتماعند. معمولا این قشر خدمت‌رسان مورد اعتماد اعضاء جامعه هستند به طوری که وظیفه ایاب و ذهاب فرزندان جامعه که سرمایه‌های بی‌بدیل هر خانواده هستند به عهده این عزیزان قراردارد.
از آنجا که شهروندان به طور روزانه دقایقی از وقت خود را در تاکسی می‌گذرانند و سفرهای چند دقیقه‌ای را با تاکسی تجربه می کنند طرح تاکسی‌کتاب نیز مورد توجه قرار گرفت.
این طرح دوره آزمایشی خود را از فروردین ماه سال جاری با هماهنگی و همکاری سازمان حمل و نقل مسافرین درون شهری شهرداری شیراز و تاکسی فرودگاه شیراز آغاز کرد که دوره جدید آن پس از اصلاحات مورد نیاز به زودی اجرا خواهد شد.
مخاطبان:
این نوع کتاب برای عموم جامعه قابل استفاده است. به نظر می‌رسد که برای علاقه‌مند کردن کودکان و فرهنگ سازی برای این قشر از جامعه بسیار قابل توجه خواهد بود.
گزارش از مهرآفرین وثوقی